1. Khi nào cơ quan yêu cầu xét nghiệm ADN để chứng minh quan hệ huyết thống
Cơ quan chức năng sẽ yêu cầu xét nghiệm ADN để chứng minh quan hệ huyết thống trong các trường hợp sau:
- Thủ tục nhận con nuôi: Khi người nhận nuôi và trẻ không có giấy tờ chứng minh quan hệ ruột thịt, cơ quan bảo trợ hoặc Sở Tư pháp có thể yêu cầu xét nghiệm ADN để xác minh.
- Thủ tục đoàn tụ gia đình (định cư, bảo lãnh): Đại sứ quán hoặc cơ quan di trú thường yêu cầu kết quả ADN để chứng minh mối quan hệ cha – mẹ – con hoặc anh chị em trước khi chấp thuận hồ sơ.
- Khai sinh, nhận cha/mẹ/con: Khi không có giấy tờ hợp pháp chứng minh, xét nghiệm ADN là căn cứ khoa học để bổ sung hoặc điều chỉnh thông tin hộ tịch.
- Tranh chấp hoặc xác định quyền thừa kế: Khi có nghi ngờ về huyết thống, kết quả ADN được tòa án yêu cầu làm chứng cứ xác thực.
2. Hồ sơ và quy trình xét nghiệm phục vụ nhận con nuôi, đoàn tụ
2.1. Hồ sơ cần chuẩn bị
Khi thực hiện xét nghiệm ADN để làm thủ tục nhận con nuôi hoặc đoàn tụ gia đình, người yêu cầu cần chuẩn bị:
- Giấy tờ tùy thân của các bên tham gia xét nghiệm (CMND/CCCD, hộ chiếu, giấy khai sinh nếu có).-
- Giấy tờ yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền, như:
+ Văn bản từ Sở Tư pháp (đối với thủ tục nhận con nuôi).
+ Yêu cầu của cơ quan di trú, đại sứ quán, lãnh sự quán (đối với hồ sơ đoàn tụ).
- Giấy ủy quyền (nếu người yêu cầu không trực tiếp tham gia lấy mẫu).
2.2. Quy trình xét nghiệm ADN hợp pháp
Quy trình được thực hiện theo đúng tiêu chuẩn pháp lý để kết quả có giá trị sử dụng trong hồ sơ hành chính hoặc pháp lý:
- Bước 1: Đăng ký và xác nhận thông tin: Cung cấp giấy tờ tùy thân, xác minh nhân thân của người tham gia xét nghiệm.
- Bước 2: Lấy mẫu có định danh: Lấy mẫu máu hoặc niêm mạc miệng tại phòng xét nghiệm được Bộ Y tế cấp phép, có sự chứng kiến và ký xác nhận.
- Bước 3: Phân tích ADN trong phòng thí nghiệm: Mẫu được mã hóa, tách chiết ADN và đối chiếu gen giữa các mẫu.
- Bước 4: Trả kết quả và cấp chứng thư: Kết quả được in trên giấy chứng nhận có dấu pháp y, ghi rõ mục đích “sử dụng cho thủ tục pháp lý”.
3. Tiêu chuẩn của phòng xét nghiệm được quốc tế công nhận
Một nơi xét nghiệm ADN uy tín cần đáp ứng cả tiêu chuẩn trong nước và quốc tế để đảm bảo kết quả chính xác, có giá trị pháp lý. Cụ thể:
- Đạt chứng nhận ISO/IEC 17025 – tiêu chuẩn quốc tế về năng lực kỹ thuật và kiểm soát chất lượng phòng thí nghiệm.
- Được Bộ Y tế cấp phép hoạt động, đủ điều kiện cung cấp kết quả phục vụ mục đích pháp lý, nhận con nuôi hoặc đoàn tụ gia đình.
- Tham gia kiểm chuẩn quốc tế, giúp kết quả được công nhận ở nhiều quốc gia, đặc biệt khi dùng trong hồ sơ định cư, thừa kế hay di trú.
- Quy trình bảo mật nghiêm ngặt, đảm bảo thông tin và mẫu ADN của khách hàng được xử lý chính xác.
Trước khi thực hiện, bạn nên tham khảo giá xét nghiệm ADN để lựa chọn nơi xét nghiệm ADN đạt chuẩn nhưng vẫn phù hợp với khả năng tài chính của bản thân.
4. Những lỗi thường gặp khiến hồ sơ bị từ chối
Khi thực hiện xét nghiệm ADN phục vụ nhận con nuôi hoặc đoàn tụ gia đình, một số sai sót trong hồ sơ có thể khiến kết quả không được cơ quan chức năng chấp nhận. Dưới đây là các lỗi phổ biến cần tránh:
- Thiếu hoặc sai thông tin cá nhân: Giấy tờ tùy thân, giấy khai sinh, hộ chiếu… không trùng khớp với thông tin trong mẫu đăng ký.
- Thu mẫu không đúng quy trình: Mẫu ADN bị hỏng, dính tạp chất hoặc thu không có mặt nhân viên y tế được ủy quyền.
- Thực hiện tại cơ sở không được cấp phép: Kết quả từ phòng xét nghiệm không đạt chuẩn hoặc chưa được Bộ Y tế công nhận sẽ không có giá trị pháp lý.
- Không có giấy ủy quyền hợp lệ: Nếu người được giám định vắng mặt, hồ sơ cần có giấy ủy quyền có xác nhận theo quy định.
- Kết quả nộp muộn hoặc sai định dạng yêu cầu: Một số cơ quan lãnh sự, tòa án hoặc Sở Tư pháp chỉ chấp nhận bản gốc có dấu chứng nhận.
Trước khi nộp hồ sơ, bạn nên kiểm tra kỹ thông tin và lựa chọn nơi xét nghiệm ADN được cấp phép để đảm bảo kết quả hợp lệ, tránh mất thời gian chỉnh sửa hoặc làm lại.
Xét nghiệm ADN là quy trình đòi hỏi độ chính xác và bảo mật cao. Để đảm bảo kết quả tin cậy, bạn nên chọn nơi xét nghiệm ADN được cấp phép, có chuyên gia giàu kinh nghiệm, công nghệ hiện đại và quy trình minh bạch.
